Charakterystyka współczesnej walki

Komendant Główny

Działania taktyczne - to wszelkie działania pododdziałów, oddziałów i związków taktycznych wojsk operacyjnych i obrony terytorialnej. Dzielą się one na: rozstrzygające (walki), pomocnicze (przemieszczanie i rozmieszczanie) oraz pokojowe (misje pokojowe).
Walka jest główną kategorią działań taktycznych, rozumianą jako skupione w czasie i przestrzeni starcie dwóch przeciwstawnych stron w skali taktycznej.
Podstawowymi rodzajami walki są: obrona, natarcie oraz działania opóźniające. Wyróżnia się ponadto: działania desantowo - szturmowe, specjalne, wycofanie, działania nieregularne i inne

Obrona jest zamierzonym lub wymuszonym rodzajem walki prowadzonej po to, aby zapobiec opanowaniu przez przeciwnika terenu (zajmowanego przez nas punktu, stanowiska, obiektu itp.) i uniemożliwienia mu realizacji zakładanych przez niego celów.

Natarcie jest zamierzonym rodzajem walki prowadzonej z zamiarem rozbicia pododdziałów przeciwnika i opanowania (odzyskania) zajmowanego przez niego terenu (punktu, obiektu, stanowiska).
Pododdział prowadząc walkę często będzie przechodził z obrony do natarcia i odwrotnie. Te dwa rodzaje walki będą się przeplatać i nawzajem uzupełniać. W toku ich realizacji mogą wystąpić także pozostałe rodzaje walki, jak również przemieszczanie i rozmieszczanie.
Działania opóźniające są stosowane podczas ruchu pododdziału do tyłu. Będą to starcia o charakterze obronnym i zaczepnym, w których szeroko stosowany manewr będzie miał m.in. na celu osłabienie potencjału przeciwnika, by ostatecznie doprowadzić do zatrzymania jego natarcia. Mogą być prowadzone w: obronie, w pasie przesłaniania, na pozycjach opóźniania, podczas wycofania, walki w okrążeniu i podczas wychodzenia z okrążenia. Istotą działań opóźniających jest unikanie przewlekłych walk przez stawianie nacierającym oporu na kolejnych liniach opóźniania i niedopuszczanie do rozstrzygających starć.
Działania desantowo - szturmowe są formą działań aeromobilnych, w których pluton, drużyna zmechanizowana wykonuje manewr na polu walki na śmigłowcach (samolotach). W działaniach tych zwalcza się przeciwnika z powietrza bronią pokładową śmigłowców oraz bronią pododdziałów zmechanizowanych rozmieszczonych w śmigłowcach. Obejmują one przemieszczenie pododdziału drogą powietrzną do rejonu i jego walką po wylądowaniu.
Działania specjalne - to działania prowadzone w ugrupowaniu przeciwnika przez odpowiednio przygotowane zespoły (grupy specjalne) w celu zdobycia lub potwierdzenia szczególnie ważnych informacji. Oprócz przedsięwzięć rozpoznawczych mogą obejmować przedsięwzięcia dywersyjne, psychologiczno-propagandowe i inne.
Wycofanie jest rodzajem walki prowadzonej w celu zerwania kontaktu bojowego z przeciwnikiem lub uchylenia się od starcia w niekorzystnej sytuacji. Dzięki zorganizowanemu i sprawnie prowadzonemu wycofaniu pododdziały mogą zająć dogodniejsze rubieże do kontynuowania walki, jak również dokonać zamierzonego wciągnięcia przeciwnika w strefę własnego skutecznego ognia. Wycofanie prowadzi się na rozkaz lub za zgodą przełożonego.
Działania nieregularne są prowadzone przez przygotowane już w czasie pokoju lub doraźnie tworzone w czasie wojny pododdziały (zgrupowania), stosujące specyficzne sposoby walki w celu zwalczania i dezorganizacji działań przeciwnika na obszarze przez niego opanowanym. Decyzję o nieplanowanym przejściu do działań nieregularnych (wymuszonych sytuacją zagrażającą zniszczeniem pododdziału) podejmuje bezpośredni przełożony dowódcy pododdziału, a w wypadku braku łączności – dowódca pododdziału samodzielnie.
Utrwalająca się, we współczesnych działaniach taktycznych, dominacja środków konwencjonalnych i precyzyjnego rażenia decyduje o wzroście możliwości jednoczesnego oddziaływania ogniowego i elektronicznego na całą głębokość ugrupowania bojowego. Sprawia to, że nie ma dla wojsk lądowych, w tym również pododdziałów zmechanizowanych, miejsc o względnym bezpieczeństwie, są tylko miejsca ograniczające stopień rażenia danym rodzajem broni. Sytuacja ta wymusza określone zachowanie się wojsk. Ich walka charakteryzuje się wieloma specyficznymi cechami (rys.1.2).

Duża dynamika działań wynika ze stosowania przez walczące strony nowoczesnych, środków o dużej sile rażenia, ruchu wojsk na polu walki oraz coraz doskonalszych środków dowodzenia. Jest ona determinowana potrzebą przenoszenia wysiłku wojsk na wybrane kierunki lub w głąb ugrupowania przeciwnika. Będzie występowała również podczas przekraczania stref skażeń, zakażeń, zniszczeń, pożarów i zatopień, wyprowadzania wojsk spod uderzeń i rejonów zagrożonych odcięciem lub okrążeniem, a także podczas zamiany wojsk obezwładnionych uderzeniami przeciwnika, może także wynikać z innych przyczyn.
Dynamika działań na polu walki, wyraża się również m.in. gwałtownym i zaskakującym manewrem ogniem prowadzonym w celu zmiany niekorzystnego stosunku sił, głównie przez zadanie dużych strat przeciwnikowi. Powoduje to wyzwolenie ruchu pododdziałów, które ostatecznie rozbijają przeciwnika i opanowują zajmowany przez niego teren.
Walki nabierają wyjątkowej dynamiki, intensywności i zaciętości, zwłaszcza na kierunkach ważnych rejonów i punktów, a tym samym pozwalają szybko osiągać cele oraz zniszczyć lub obezwładnić przeciwnika.
Częste i gwałtowne zmiany sytuacji następują wskutek stosowania silnych środków rażenia, szerokiego manewru, stosowania przez walczące strony niekonwencjonalnych rozwiązań i często znacznej różnicy potencjału bojowego. Mogą być również wynikiem sztuki prowadzenia walki, czy też pełnego wykorzystania możliwości środków walki.
Działania będą się rozwijać nierównomiernie, co powodować będzie powstawanie odizolowanych ognisk walk, częste zawiązywanie bojów spotkaniowych, gwałtowne przechodzenie od jednego do drugiego rodzaju walki. Walczące strony, przestrzegając zasadę ciągłości, będą prowadziły walkę bez względu na porę doby, warunki atmosferyczne i właściwości terenu. Szeroko stosując manewr i zmieniając formy oddziaływania utrudnią organizację skutecznego przeciwdziałania. Sytuacje te będą absorbujące, wymagające ciągłej i pełnej koncentracji, bardzo wyczerpujące dla dowódców i żołnierzy.
Gwałtowne i częste zmiany sytuacji wymuszać będą również zmiany w sposobach prowadzenia walki. Nawet w toku jednego rodzaju walki, wskutek szybkich zmian sytuacji, często trzeba będzie zmieniać punkty ciężkości, prowadzić działania w tych rejonach i takimi sposobami, których poprzednio nie przewidywano. Zmuszają one do nieprzerwanej aktualizacji planów walki, wprowadzania zmian w ugrupowaniu bojowym i zadaniach pododdziałów, częstego przechodzenia z natarcia do obrony i odwrotnie, a także przechodzenia do pościgów, rajdów, wycofań czy prowadzenia działań nieregularnych. Modyfikacji podlegać będzie również zabezpieczenie bojowe i logistyczne. Stąd wniosek, że dowódca i pododdział stale muszą być gotowi do działań w złożonej i zmiennej sytuacji, umieć ją szybko oceniać i podejmować stosowne decyzje.

Duża ilość informacji lub ich brak utrudnia podejmowanie decyzji i kierowanie wojskami. Gwałtowny wzrost ilości i jakości technicznych środków pozyskiwania i przekazywania informacji spowodował równie szybki wzrost środków ich zakłócania i niszczenia. Powoduje to, że w pewnych okresach walki dowódcy mogą otrzymywać bardzo dużą ilość informacji pochodzących z różnych źródeł i często ze sobą sprzecznych, a w innych okresach może nastąpić prawie całkowity brak informacji. Dlatego też, podejmowanie decyzji będzie często oparte na informacjach zmiennych lub niepełnych. Z kolei podczas przekazywania zadań wykonawcom mogą wystąpić znaczące zmiany treści (szumy informacyjne) wynikające z niedoskonałości środków technicznych, czy też nieznajomości i nieprzestrzegania zasad korespondencji lub też zbyt długiego czasu dotarcia zadania do adresata, w rezultacie czego otrzymane zadanie może być nieaktualne.

Różnorodność sposobów prowadzenia walki będzie wynikać z charakteru działań przeciwnika, dużych możliwości bojowych posiadanego uzbrojenia i wyposażenia, ilości posiadanych sił i środków, a także możliwości realizowania określonych zadań bojowych w różnych warunkach terenowych.

[/u]